KHUYẾN HỌC, KHUYẾN TÀI Ở DÒNG HỌ NGUYỄN BÁ

         Dòng họ Nguyễn Bá ở làng Thượng Thanh, xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội. Là một dòng họ có số dân đông trong thôn, gồm 5 chi dải trên 4 xóm, có tổng số nhân khẩu là 1410 người, trong đó  có 657 đinh, 287 hộ gia đình và cũng là 287 hội viên hội khuyến học. Nguyến Bá là dòng họ có truyền thống hiếu học. Từ cuối thế kỷ 18, cuối thế kỷ 19 đã có 2 cụ đỗ cử nhân và tú tài Hán Nôm. Hai cụ đã có công truyền bá văn hoa ở địa phương, nay vẫn còn ghi công lao ở Văn bia của làng và nhà thờ tổ. Ngày nay có nhiều người đỗ đạt đã và đang giữ các chức vụ trong các cơ sở ban ngành và ở địa phương. Chi hội khuyến học của dòng họ được thành lập từ năm 2002, là một trong những chi hội khuyến học đầu tiên của huyện và tỉnh Hà Tây.

          Hàng năm có từ 50 đến 55 cháu có thành tích cao trong học tập, trong đó có 5 đến 8 cháu đỗ vào các trường Đại học. Năm 2012 và 2013 vừa qua mỗ năm đều có 10 cháu đỗ vào đại học. Hiện nay đang có 52 cháu đang học tập ở các trường Đại học vag Cao đẳng trên cả nước.

          Quỹ hội được xây dựng dựa trên sự đóng góp thu theo đầu đinh, mỗi năm mỗi đinh góp 2000đ. Sự đóng góp này tuy nhỏ nhưng có ý nghĩa giáo dục rất lớn, nhắc nhở mọi thành viên trong họ đều phải có trách niệm với thế hệ trẻ. Bên canh đó Chi hội còn được sự đóng góp của những ngườu thành đạt để kinh tế, học vấn hoặc những người tâm huyết với kguyến học. Nguồn nay có thể rất lớn nhưng không ổn định. Những năm gần đây chi hội đã vận động ủng hộ qũy được 76 triệu đồng. Cho hội dòng họ đã triển khai phát thưởng đến các cháu học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập vào dịp giỗ Tổ 16 tháng Giêng. Phần thưởng tuy còn rất nhỏ nhưng đã động viên  khích lệ các cháu có ý thức rèn luyện học tập cao hơn và cũng là dịp các gia đình có niềm vinh dự tự hào khi có con cháu đạt thành tích, có ý thức trách nhiệm lớn hơn trong công tác kguyến học khuyến tài.

          Ông Nguyễn Bá Hoan là một người trong dòng họ có phần thưởng riêng hàng năm cho mỗi  cháu là 1 triệu đồng khi thi đỗ vào các trường đại học đạt từ 25 điểm trở lên.

          Trong những năm qua chi hội đã vận động được 5 cháu bỏ học đến trường tiếp tục học tập, đồng thời giúp đỡ các cháu về học phẩm, kinh phí hỗ trợ. Ngôi nhà thờ Tổ đã bố trí một phòng truyền thống khuyến học có lưu giữ các tư liệu về hoạt động khuyến học và cũng là nơi hội họp tư vấn sức khoẻ cho người cao tuổi, tuyên truyền các giải pháp nuôi dạy con cái.

          Năm 2000 tỷ lệ trình độ cử nhân trong dòng họ chỉ đạt 1.7% ssod người trong họ, nhưng đến năm 2013 đã đạt 8,5%. Có thể nói trình độ văn hoá của người trong họ được nâng lên rõ rệt.

          Với những kết quả trên, Chi hội khuyến học của dòng họ đã được UBND xã Thanh Cao, UBND huyện Thanh Oai tặng nhiều Giấy khen. Năm 2102 đựơc Trung ương Hội khuyến học Việt Nam tặng Bằng khen. Dòng họ đã được Hội khuyến học Việt Nam, Hội khuyến học Hà Tây (nay là Hà Nội) về thăm và được các Đài truyền hình VYV!, VTV2, HTV đưa tin.

                                      PHAN LẠC SẮC
                                      (Ghi theo báo cáo của ông Nguyễn Bá Chiến - hình ảnh trên)